در مقاله قبل از سایت فروش مصالح ساختمانی شهر ساختمانی به معرفی روان کننده بتن پرداختیم اکنون می خواهیم بدانیم انواع روان کننده بتن کدامند؟ گفتیم روان کننده یک افزودنی شیمیایی بتن است که به عنوان کاهنده آب و بالا بردن عدد اسلامپ بتن به کار برده می شود. بدیهی است که با بالا رفتن عدد اسلامپ بدون آنکه بتن خواص خود را از دست بدهد بتن روان تر شده و باعث می شود که به راحتی خلل و فرج محل ریخته‌شده را پر کند.
مزایای استفاده از محصولات روان کننده بتن
- افزایش مقاومت و استمرار در برابر نفوذ آب
- کاهش نسبت آب به سیمان و بهبود مکانیکی بتن
- افزایش روانی بتن و شکل پذیری راحت آن
افزایش کارایی در مکان هایی دور از دسترس - کم شدن حرارت هیدراتاسیون در بتن
- کاهش جمع شدگی در سیمان و بالا بردن مقاومت در بتن
- کم کردن ناپیوستگی و نفوذ پذیری سیمان
- استفاده راحت در عملیات های بتن ریزی
انواع روان کننده های بتن
همانطور که گفته شد روان کننده بتن یک ماده شیمیایی است که پس از اضافه شدن به بتن باعث یکسان شدن بار الکتریکی ذرات سیمان‌شده و به این خاطر ذرات سیمان یکدیگر را دفع کرده و کلوخه نمی شوند و بدون نیاز به آب اضافی بتن روان تر می گردند. روان کننده های بتن در چندین پایه مختلف تولید می شوند:
- لیگنو سولفونات
- سلامین سولفونات
- نفتالین سولفونات
- کربوکسلیک اسید واترها
در سال های اخیر استفاده از انواع محصولات فوق روان کننده بتن بر پایه کربوکسیلیک اسیدها به خاطر کارایی بالاتر و صرفه اقتصادی رواج بیشتری داشته است، ولی سایر انواع روان کننده ها هم کماکان مورد استفاده قرار می گیرند.
استفاده از روان کننده ها بیش از هفتاد سال است که در دنیا متداول شده‌است و بی ضرر بودن آن به اثبات رسیده‌است. در حال حاضر نیز در دنیا کمتر بتنی بدون استفاده از آنها ساخته‌می‌شود. استانداردهای مختلفی در دنیا برای انواع روان کننده بتن تعریف شده‌است که از متداول ترین آنها می توان ASTM C-444 را نام برد.
در ایران نیز از چند سال قبل تولید و مصرف روان کننده ها مشمول رعایت استاندارد اجباری ISIRI 2130 شده‌است. از لحاظ عملکرد روان کننده ها آنها را می توان به دسته کلی تقسیم نمود:
- روان کننده بتن دیرگیر
- روان کننده بتن زودگیر
- روان کننده های بتن نرمال
روان کننده بتن دیرگیر
این نوع از روان کننده ها می توانند هم زمان با کاهش نسبت آب به سیمان، باعث افزایش کارایی و روان بتن‌شده و گیرش اولیه بتن را نیز به تاخیر بیندازند. معمولا از این نوع روان کننده در فصل تابستان و در مناطق گرمسیر و بتن های حجیم استفاده می شود. این روان کننده ها از بروز و ایجاد ترک در سطح بتن جلوگیری کرده و موجب افزایش چسبندگی در بتن هایی که از دانه بندی مناسبی برخوردار نیستند می شوند و به این علت هم برای بتن ریزی مواردی همچون ستون، تیر و دیوار مورد استفاده قرار می گیرند.
روان کننده بتن زودگیر
این مدل از روان کننده ها می توانند مدت زمان گیرش بتن را کاهش دهند و به همین دلیل نیز معمولا برای بتن ریزی در آب و هوای سرد مورد استفاده قرار می گیرند.
روان کننده های بتن نرمال
این نوع از روان کننده ها تاثیر قابل ملاحظه ای روی زمان گیرش بتن‌نداشته و فقط میزان آب مصرفی را بدون تاثیر بر روی کارایی بتن کاهش می دهند. با استفاده از این نوع روان کننده ها شما می توانید بدون اضافه کردن آب اضافی، روانی بتن را افزایش‌داده و به راحتی آن را پمپ نمایید، بدون آن که موجب جا شدگی در سنگدانه ها و آب افتادگی شود. علاوه بر این می توانید مقاومت فشاری بتن را افزایش دهید و یا از میزان سیمان مصرفی بکاهید.
استفاده از این نوع روان کننده در پمپاژ بتن برای مسافت های طولانی و یا در ارتفاع و سازه های با تراکم بالای آرماتور و قالب های نازک و بتن های خود تراکم اجتناب ناپذیر است.
روان کننده های حفظ کننده اسلامپ
این نوع از روان کننده ها علاوه بر کاهش میزان آب مصرفی موجب حفظ روانی بتن برای مدت زمان طولانی تر می شوند. از این نوع روان کننده ها برای مواقعی که بتن باید در مسافت های طولانی حمل شود و یا بتن هایی که در فواصل طولانی باید پمپاژ شوند و کاهش روانی آنها موجب گیر کردن بتن در لوله ها می شود استفاده می گردد.
کلام آخر
استفاده از انواع روان کننده ها می بایست با رعایت دستورالعمل های شرکت تولید کننده و با نظارت پرسنل کارگاهی باتجربه انجام شود و حتی المقدور قبل از استفاده انبوه با آزمایش مقدار دقیق مصرف مشخص شود، چرا که مصرف اضافی آن موجب روانی بیش از حد، آب افتادگی و ایجاد حباب هوا می شود.